Khiếu nại, tố cáo là một trong những quyền, nghĩa vụ cơ bản của công dân được Hiến pháp cũng như nhiều văn bản pháp luật của Nhà nước ta ghi nhận. Tại Điều 74 của Hiến pháp năm 1992 có nêu: “Công dân có quyền khiếu nại, tố cáo với cơ quan nhà nước có thẩm quyền về những việc làm trái pháp luật của cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang hoặc bất cứ cá nhân nào. Nghiêm cấm việc trả thù người khiếu nại, tố cáo hoặc lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để làm hại người khác”.
|
Tiêu chí |
Khiếu nại |
Tố cáo |
|
Luật điều chỉnh |
Luật khiếu nại 2011 |
Luật tố cáo 2018 |
|
Khái niệm |
Là việc công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức theo thủ tục do Luật này quy định, đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước hoặc quyết định kỷ luật cán bộ, công chức khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình. |
Là việc cá nhân theo thủ tục quy định của Luật này báo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật của bất kỳ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân. |
|
Chủ thể có quyền |
Công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức thực hiện quyền khiếu nại. |
Cá nhân. |
|
Đối tượng |
Đối tượng bị khiếu nại: - Quyết định hành chính. - Hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước. - Quyết định kỷ luật cán bộ, công chức. |
Đối tượng bị tố cáo: - Hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ; - Hành vi vi phạm pháp luật về quản lý nhà nước trong các lĩnh vực. |
|
Yêu cầu về tính chính xác của thông tin khiếu nại, tố cáo |
Không có quy định. |
Người tố cáo phải: - Trình bày trung thực về nội dung tố cáo; cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến nội dung tố cáo mà mình có được. - Chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung tố cáo. - Nếu tố cáo sai có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự tội vu khống tại Bộ Luật hình sự 2015. |
|
Thời hiệu |
- Thời hiệu khiếu nại là 90 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định hành chính hoặc biết được quyết định hành chính, hành vi hành chính. - Đối với trường hợp khiếu nại Quyết định kỷ luật cán bộ, công chức: + Khiếu nại lần đầu thì thời hiệu là 15 ngày kể từ ngày nhận quyết định. + Khiếu nại lần hai là 10 ngày, kể từ ngày cán bộ, công chức nhận được quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu. + Đối với quyết định kỷ luật buộc thôi việc thì thời hiệu khiếu nại lần hai là 30 ngày, kể từ ngày cán bộ, công chức nhận được quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu. |
Không quy định vì nó phụ thuộc vào ý chỉ chủ quan của người tố cáo. |
|
Về việc rút đơn khiếu nại, tố cáo |
Người khiếu nại có thể rút khiếu nại tại bất cứ thời điểm nào trong quá trình khiếu nại và giải quyết khiếu nại. |
Người tố cáo chỉ có quyền rút toàn bộ nội dung tố cáo hoặc một phần nội dung tố cáo trước khi người giải quyết tố cáo ra kết luận nội dung tố cáo. |
|
Cơ quan nhà nước đình chỉ việc giải quyết khi người khiếu nại rút đơn
|
Cơ quan Nhà nước vẫn tiếp tục giải quyết vụ việc tố cáo nếu có căn cứ cho rằng hành vi bị tố cáo có dấu hiệu vi phạm pháp luật, hoặc người tố cáo bị uy hiếp, mua chuộc |
